کشاورزی هوشمند؛ پدیده‌ای حاصل از گسترش مرزهای هوش مصنوعی
هوش مصنوعی طی سال‌های اخیر در بسیاری از زمینه‌ها باعث افزایش بهره‌وری شده است. یکی از مهم‌ترین جلوه‌های هوش مصنوعی در کشاورزی هوشمند است. استفاده از هوش مصنوعی در کشاورزی باعث می‌شود تا تأثیرات منفی محیطی به حداقل ممکن برسد. هوش مصنوعی همچنین باعث شده تا تغییراتی مثبت در چگونگی تولید مواد غذایی موردنیاز ما ایجاد شود و میزان تولید گازهای گلخانهای نیز تا 20 درصد کاهش پیدا کند. در این مطلب از پارس آرای کوهستان مفهوم کشاورزی هوشمند را زیر ذره‌بین قرار می‌دهیم.
کشاورزی هوشمند چیست
کشاورزی هوشمند به معنای استفاده از اینترنت و تجهیزات پیشرفته برای افزایش محصولات، کاهش خطرات زیست‌محیطی و همچنین مصرف آب و انرژی است. به بیانی دیگر، موضوعی جهانی با کاربردهایی بالقوه به‌عنوان راه‌حلی برای چالش‌هایی مانند افزایش تقاضا برای مواد غذایی، کمبود نیروی کار، ناتوانی کشاورزان و از طرفی گسترش محصولات پیشرفته کشاورزی است. یکی از فناوری‌های اصلی که این روزها در کشاورزی مدرن متداول است، اینترنت اشیا است که به‌منظور تجزیه‌وتحلیل دما، رطوبت و سطح آفتاب تأسیسات مزارع مورداستفاده قرار می‌گیرد.
چرا باید با مفهوم کشاورزی هوشمند آشنایی داشته باشیم
محاسبات سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که تا سال 2050 میلادی جمعیت جهان به رقم 9.7 میلیارد نفر می‌رسد. این یعنی 2 میلیارد بیشتر از جمعیت فعلی کره زمین. کارشناسان فائو (آژانس کشاورزی سازمان ملل متحد) بر این باور هستند که این میزان از افزایش باید به کمک افزایش 70 درصدی تولید محصولات کشاورزی تأمین شود. از طرفی عده‌ای از محققان از پیشرفت کشاورزی و کشاورزی هوشمند به‌عنوان سومین انقلاب سبز یاد می‌کنند که می‌تواند به کمک تلفیق تکنولوژی‌های پیشرفته در روش‌های کشاورزی منجر به افزایش کمیت و کیفیت محصولات تولیدی شود.
نقش اینترنت اشیا در کشاورزی هوشمند چیست
اینترنت اشیا در واقع مکانیزمی برای برقراری ارتباط میان حسگرها و ماشین‌آلات است. در نتیجه سیستم پیچیده‌ای خواهیم داشت که می‌تواند مزرعه را بر اساس اطلاعات دریافتی مدیریت کند. به کمک این سیستم، کشاورزان می‌توانند تمامی فرایندهای کشاورزی مزارع را مشاهده کرده و از راه دور و به کمک دستگاه‌هایی مانند تبلت، تلفن همراه و سایر وسایل بدون حضور فیزیکی در مزارع، گلخانه‌ها، باغات و تاکستان‌ها تصمیماتی استراتژیک برای مزارع خود بگیرند. برقراری ارتباط میان تمامی این فناوری‌ها بر عهده اینترنت اشیا است.
از نمونه فناوری‌های به‌کاررفته در این نوع از کشاورزی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- کنترل آبیاری و تغذیه دقیق گیاه
- مدیریت و کنترل شرایط آب‌وهوا در گلخانه
- حسگر برای خاک، نور، آب، رطوبت و دما
- سیستم‌عامل‌های نرم‌افزاری
- سیستم‌های موقعیت‌یاب مانند GPS و ماهواره
- سیستم‌های ارتباطی مبتنی بر اتصال تلفن همراه
- فناوری‌های تجزیه، تحلیل و بهینه‌سازی
کشاورزی هوشمند اقلیم یا CSA چه کمکی به کشاورزان می‌کند
کشاورزی هوشمند اقلیم رویکردی نوین است که کشاورزان می‌توانند با استفاده از آن خود را با تغییر شرایط آب‌وهوایی سازگار کنند. این متد از کشاورزی هوشمند همچنین می‌تواند انتشار گازهای گلخانهای را به طور قابل‌توجهی کاهش دهد.
به‌صورت کلی CSA سه هدف اصلی زیر را دنبال می‌کند:
- ارتقای پایدار بهره‌وری کشاورزی و افزایش سطح درآمد کشاورزان
- سازگاری و انعطاف‌پذیری کشاورزان و مزارع با تغییرات اقلیمی
- حذف و یا کاهش تولید گازهای گلخانهای
از طرفی بیش از سه چهار مردم دنیا در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و درصد بسیار بالایی از آن‌ها برای امرارمعاش به کشاورزی وابسته هستند. پیش‌بینی می‌شود که تغییرات آب‌وهوایی بیشترین آسیب را به کشورهای در حال پیشرفت وارد کند. چنین تغییراتی اثراتی مانند افزایش دما، تغییر در الگوی بارندگی، افزایش سطح دریا و همین‌طور حوادث شدید آب‌وهوایی را به دنبال خواهد داشت. مطالعات نشان می‌دهد که کشاورزی هوشمند اقلیم می‌تواند برای مقابله با چنین تهدیداتی بسیار تأثیرگذار باشد.
به‌کارگیری روش‌های مبتنی بر کشاورزی هوشمند چه مزایایی دارد
اولین مزیت مهم کشاورزی هوشمند، افزایش میزان تولید است. کاشت و برداشت دقیق و به‌موقع و همچنین استفاده صحیح از آفت‌کش‌ها منجر به افزایش نرخ تولید می‌شود. دومین مزیت، صرفه‌جویی در مصرف آب است. پیش‌بینی دقیق و علمی وضعیت آب‌وهوا و استفاده از سنسورهای رطوبت‌سنج خاک هرگز اجازه نمی‌دهند بیشتر از میزان موردنیاز آب مصرف شود.
از دیگر مزایای کشاورزی هوشمند می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم:
- جمع‌آوری و طبقه‌بندی داده‌هایی مفید و واقعی: کشاورزان می‌توانند از راه دور به اطلاعاتی مانند سطح تولید، میزان رطوبت خاک و شدت نور دسترسی پیدا کنند
- کاهش معنادار هزینه‌های عملیاتی: خودکارسازی کاشت، داشت و برداشت، باعث کاهش منابع مصرفی، خطای انسانی و در نهایت کاهش هزینه‌های کلی می‌شود
- بهبود کیفیت محصول: تحلیل صحیح کیفیت محصول و بررسی ارتباط آن با مراحل کاشت و داشت به کشاورزان کمک می‌کند تا با تنظیم درست فرایندها، کیفیت محصولات را بالا ببرند
- ارزیابی دقیق زمین‌های کشاورزی: کشاورزی هوشمند به کمک ارزیابی دقیق نرخ تولید در طول زمان، بستری برای پیش‌بینی دقیق‌تر کشت‌های بعدی را فراهم می‌کند
- حفاظت از محیط‌زیست: راندمان مطلوب زمین‌های کشاورزی نیاز به جنگل‌زدایی برای ایجاد زمین‌های زراعی بیشتر را کاهش می‌دهد
جایگاه مهم کشاورزی هوشمند در بازار جهانی
به‌صورت کلی ارزش بازار جهانی کشاورزی هوشمند در سال 2020 حدوداً 13.7 میلیارد دلار آمریکا بود. تحلیلگران بر این باورند که این ارزش تا سال 2025 با نرخ رشد مرکب سالیانه 9.8 درصد به 22 میلیارد دلار برسد. دلایل این میزان از رشد را می‌توانیم نیاز روزافزون جهان به خوراک، روآوردن کشاورزان به روش‌های هوشمند و همچنین تمرکز آن‌ها بر کیفیت و کمیت محصول برای رقابت در بازار فعلی دانست.
کشاورزی هوشمند؛ راه‌حلی برای برون‌رفت از بحران‌ها
باتوجه‌به بحران جدی آب در جهان که کشور ایران هم از این قاعده مستثنی نیست، کشاورزی هوشمند می‌تواند مهم‌ترین راهکار برای برون‌رفت از این بحران باشد. همان‌طور که اشاره شد، آبیاری مدرن تنها بخش کوچکی از این سیستم است و به کمک تکنولوژی‌های جدید و تغییر نگرش‌های سنتی در مراحل کاشت، داشت و برداشت می‌توان انتظار دریافت خروجی‌های بهتر در این زمینه را داشت.
پارس آرای کوهستان تحت عنوان برند تجاری “کوهستان” به توزیع گسترده و سراسری انواع ماشین‌آلات کشاورزی می‌پردازد. استفاده از ماشین‌آلات مکانیزه کشاورزی همانند تراکتور و تیلر علاوه بر افزایش بهره‌وری، کیفیت محصولات را نیز ارتقا می‌دهد. به‌کارگیری ماشین‌آلات پیشرفته، سرعت داشت، کاشت و برداشت را افزایش داده و محصولاتی بیشتر باکیفیت بالاتر را به بازار عرضه می‌کند. پارس آرای کوهستان همچنین آمادگی خود را برای اجرای تمامی پروژه‌های مرتبط با کشاورزی هوشمند اعلام می‌کند.
